Odporność gruczołu mlekowego

Obrona organizmu krów mlecznych przed zapaleniem wymion.

Dla prawidłowego funkcjonowania gruczołu mlecznego ważne są właściwości morfologiczne takie jak kształt strzyków, zakończenie kanału strzykowego oraz występowanie odchyleń morfologicznych. Gruczoł mleczny ma stosunkowo złożoną budowę i układ anatomiczny i szczególnie przy doju maszynowym musi być dobrze wyrośnięty. 

Gruczoł mlekowy posiada kilka systemów obronnych, za pomocą których organizm stara się nie wpuszczać drobnoustrojów do wymienia i niszczyć te, które już przeniknęły. Ważnym mechanizmem obronnym jest tworzenie się korka keratynowego (laktosebum) w kanale strzykowym. Stwierdzono, że korek krów podatnych na zapalenie wymienia zawiera większe ilości kwasu oleinowego i linolowego , więc jest inny.

Kolejnym ważnym czynnikiem jest zdolność zwieracza kanału strzykowego do dobrego zamykania się. Krowy mleczne, które są bardzo szybko gotowe do dojenia (kanał łatwo się otwiera) są bardziej podatne na zapalenie wymion

Organizm krowy wydziela do mleka wytwarzanego w wymieniu kilka istotnych składników chemicznych, które łączą się w tak zwany kompleks laktoperoksydazy, zdolny do zabijania bakterii. W podobny sposób działa laktoferyna, również wydzielana do mleka – hamuje (wstrzymuje) rozwój tych rodzajów bakterii, które do wzrostu potrzebują żelaza. 

Odporność własna gruczołu mlekowego jest powiązana z ogólną zdolnością organizmu do obrony, ale obecne są również lokalne mechanizmy obronne. Gruczoł mlekowy zawiera dużą liczbę naczyń krwionośnych i limfatycznych, dzięki czemu zapobiega zakażeniu za pomocą białych krwinek i przeciwciał zawartych w krwi.